Okazuje się, że grzybica wieku dziecięcego dotyka częściej chłopców niż dziewczynki. Grzybica skóry owłosionej u dzieci objawia się miejscowym przerzedzeniem włosów i łysieniem. W obrazie klinicznym widać, że miejsca te są zaczerwienione i pokryte rumieniem. Włosy są znacznie osłabione przez zarodniki i grzybnie. Objawy grzybicy penisa. W początkowym stadium grzybicy prącia, trudno dostrzec jakiekolwiek objawy. Potem pojawia się biały nalot pod napletkiem, któremu towarzyszy swędzenie prącia. Objawy grzybicy penisa to: zaczerwienie napletka, łuszczenie naskórka na żołędzi, czerwone plamki na penisie. Kandydoza penisa wiąże się także z Zobacz zdjęcia i dowiedz się, po czym rozpoznać grzybicę oraz jak wygląda jej leczenie. Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach skóry. Praktyczne porady na temat grzybicy u kota, jak wygląda grzybica u kota i jak się ją leczy. Może to wystąpić z powodu infekcji górnych dróg oddechowych (przeziębienie kota) lub nieżytu nosa (przewlekłe zapalenie przewodów nosowych) i spowoduje wysuszenie nosa. Grzybica u kotów to infekcja grzybicza, która zwykle atakuje twarz, a także uszy, łapy i ogon. grzybica - porady J.Górnickiej z "Apteki natury". zjadać w ciągu dnia pół kilo doprawionej kminkiem, majerankiem i pieprzem ugotowanej na bardzo miękko cebuli. Dodatkowo należy brać Sylimarol z Raphaacholinem lub cholamidem dla poprawienia pracy wątroby. Rozgotowaną cebulą leczy sie równiez grzybice uszu. Skrót FIV oznacza się także chorobę, którą wywołuje wirus. To jedna z najpoważniejszych chorób zakaźnych (obok FeLV i PIP), które zagrażają domowym kotom. FIV jest schorzeniem nieuleczalnym, ale dzięki odpowiedniej opiece można przedłużyć życie pupilowi i znacznie podnieść jego komfort. Grzybica u kota najczęściej rozwija się na głowie, uszach, pyszczku, na bokach, brzuchu i na kończynach, w tym na pazurach i opuszkach. Oprócz typowo skórnych dolegliwości, innymi objawami grzybicy u kota mogą być: wypadanie włosów, przykry zapach wydzielany przez zwierzę, zapalenie przewodów słuchowych, zapalenie okolicy warg Przyczyny grzybicy rąk. Istnieje wiele różnych gatunków dermatofitów, które mogą powodować grzybicę dłoni. Najczęstsze mają upodobanie do ludzi (grzyby antropofilne) i obejmują: Trichophyton rubrum ( T.rubrum ), który jest najczęstszą przyczyną zakażeń grzybiczych skóry u ludzi. Trichophyton interdigitale. Wargi sromowe. GRZYBICA GARDŁA, GRZYBICZE ZAPALENIE GARDŁA to choroba zakaźna wywoływana przez chorobotwórcze grzyby. Dyskomfort w gardle, pieczenie, łaskotanie, drapanie. Grzybicze zapalenie gardła objawy leczenie. Grzybica zwykle przejawia się jako zapalenie skóry z tworzeniem strupów, utratą włosa i obecnością okrągłych zmian. Christine Rees, DVM, DACVD z Dallas Veterinary Specialists w Dallas, Texas, stwierdza, że jest to choroba występująca u zwierząt poddanych stresowi lub tych, u których układ immunologiczny jest osłabiony. rsmh. Grzybice, określane również mikozami, zaliczane są do chorób o wysokim stopniu zaraźliwości. Oznacza to, że zarazić się nimi jest bardzo łatwo. Wywołują je mikroskopijnej wielkości grzyby, obecne w otoczeniu. Według szacunkowych danych na różne rodzaje grzybic choruje nawet kilka milionów mieszkańców Polski. Najczęściej zarażamy się od innych chorych ludzi (za chorobę odpowiadają grzyby antropofilne) lub zwierząt (grzyby zoofilne). Stosunkowo rzadko przyczyną zakażeń są grzyby glebowe. Łatwiej zarażają się osoby z obniżoną odpornością, po przebytej kuracji antybiotykowej oraz (uwaga!) dzieci - zwłaszcza, jeśli chodzi o grzybicę odzwierzęca - drogi zarażenia Grzybicą odzwierzęcą można zarazić się psa, kota czy innego zwierzęcia, na przykład królika czy świnki morskiej. Najczęściej chorują dzieci, a przyczyna jest prosta - to właśnie one chętnie i intensywnie bawią się ze zwierzętami, zachęcając do kontaktu nie tylko ukochanego pupila, ale także zwierzaki spotkane na ulicy, w tym również bezdomne. Kiedy w domu choruje jedna osoba, grzybicą zagrożeni są wszyscy członkowie rodziny i inne osoby z otoczenia: w przedszkolu, szkole, w pracy. Leczenie nie jest trudne, wymaga jednak sporo czasu, a przede wszystkim postawienia właściwej diagnozy. Wielu lekarzy nie potrafi rozpoznać objawów grzybicy odzwierzęcej, więc pacjenci zgłaszający się do gabinetu bywają leczeni na alergię, atopowe zapalenie skóry, pokrzywkę czy egzemę, a grzybica rozwija się w najlepsze. Objawy grzybicy odzwierzęcej Infekcje grzybicze mogą przybierać zróżnicowany obraz, zależnie od rodzaju grzyba powodującego chorobę i lokalizacji zakażenia. Najczęściej grzybica atakuje owłosioną skórę głowy. Należy koniecznie zwrócić uwagę na zmiany zapalne skóry przybierające kształt okrągłych lub owalnych, wyraźnie zaczerwienionych pierścieni. Na owłosionej skórze głowy widoczne bywają miejscowe przerzedzenia, czy nawet wyłysienia włosów. W zaawansowanej grzybicy mogą pojawić się guzy z ropną zawartością. Zmiany mogą swędzieć, a podczas drapania dziecko przenosi grzybicę na inne części ciała. W przypadku stwierdzenia takich objawów, należy jak najszybciej skonsultować się z dermatologiem, który potwierdzi lub wykluczy diagnozę grzybicy odzwierzęcej i zaleci odpowiednie leczenie. Diagnoza i leczenie Potwierdzenie diagnozy wymaga stwierdzenia obecności grzyba na skórze. W tym celu lekarz bada skórę lampą Wooda (miejsca zakażone będą świecić na zielono), a zeskrobina ze skóry pacjenta zostaje obejrzana pod mikroskopem. Posiewy pozwolą określić rodzaj grzyba, który zaatakował skórę. Najczęściej stosuje się leki doustne i miejscowe. „Terapia zwykle trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. Czasami konieczne jest usunięcie włosów. Jeśli istnieje podejrzenie, że dziecko zaraziło się od mieszkającego w domu pupila, należy koniecznie wybrać się z psem do weterynarza, który zaproponuje najskuteczniejszą terapię również da niego." mówi dermatolog dr n. med. Dorota Kozicka Profilaktyka grzybicy odzwierzęcej - lepiej zapobiegać niż leczyć Z uwagi na rozpowszechnienie grzybów, kontaktu z ich zarodnikami w zasadzie nie da się uniknąć. Można jednak zmniejszyć prawdopodobieństwo zarażenia. Najlepiej unikać dotykania bezdomnych zwierząt. Po każdym kontakcie koniecznie umyć ręce i nauczyć dziecko przestrzegania tych zasad. PAMIĘTAJMY: Jeśli decydujemy się na zakup lub adopcję psa, zwierzę powinno pochodzić ze sprawdzonych miejsc, w których dba się o zdrowie zwierząt. Nie należy w żadnym wypadku kupować zwierzaka na bazarach, targowiskach czy z nastawionych wyłącznie na zysk pseudohodowli - ryzyko, że trafi się nam pies chory, będzie znacznie wyższe. Źródła 1. Choroby odzwierzęce: 2. Jak uchronić się przed grzybicą skóry? 3. Dermatologia kliniczna: Wiesz, że grzybicą możesz zarazić się od Twojego psa, czy kota, nawet jeśli zwierzak nie ma objawów choroby? Grzybica skóry psa jest szczególnie niebezpieczna dla dzieci i osób starszych. Grzybica u psa Oceniając kupowanego szczeniaka czy kociaka wielu parametrów zdrowotnych, nie dysponując wiedzą medyczną nie jesteśmy w stanie określić. Zawsze jednak należy ocenić wygląd największego organu – czyli skóry. To właśnie na niej możemy gołym okiem zauważyć wszelkie patologie, ubytki i wyłysienia, oraz zaobserwować obecność pasożytów. Jakiekolwiek odstępstwa od normy w wyglądzie futerka są jednym z decydujących czynników przy nabywaniu zwierząt. Dużą grupę chorób objawiających się na skórze stanowią grzybice i to właśnie tę problematykę postaram się przybliżyć w niniejszym artykule. Dowiesz się z niego co to jest grzybica, jakie są przyczyny i objawy grzybicy, oraz jak wygląda leczenie tej bardzo zaraźliwej choroby. Grzybica u psa i kotaCo to jest Dermatofitoza?Czynnik etiologiczny dermatofitozJak mój pies/kot może zakazić się grzybicą?Dlaczego nie każdy osobnik choruje?Czynniki sprzyjające zakażeniu dermatofitamiOwadyWarunki zoohigieniczneKąpieleRodzaj dietyPrzyjmowane lekiWiek zwierzęciaPredyspozycje rasoweMechanizm powstawania chorobyGrzybica u psa i kota objawyGrzybica skóry u psa i kota zdjęciaRozpoznawanie grzybicyWywiadBadanie kliniczneBadania dodatkoweLeczenie grzybicy u psa i kotaLeki przeciwgrzybiczneOczyszczanie środowiska życiaSzczepionka przeciw grzybicyGrzybica od kota i psa u ludzi Grzybica skóry są to wysoce zaraźliwa choroba zwierząt i człowieka wywoływana przez mikroskopijne grzyby. Dotyczy skóry i jej wytworów. Ważną cechą opisującą tę grupę chorób jest ich bardzo wysoka zaraźliwość, co w praktyce oznacza łatwe szerzenie się choroby między osobnikami podatnymi, w tym między zwierzętami, a człowiekiem. Ponadto grzybice uważane są za jedną z głównych i zarazem najpoważniejszych przyczyn zakaźnych zapaleń skóry u zwierząt. Będąc doskonałym naśladowcą innych chorób, grzybica często stwarza poważne trudności w diagnozowaniu i poprawnym leczeniu. Grzybice stanowią bardzo dużą grupę chorób, którą trudno jednoznacznie zdefiniować, ale ogólnie możemy je podzielić na: grzybice skórne, grzybice narządów wewnętrznych. Grzybice narządów wewnętrznych, będąc bardzo poważnymi chorobami, na szczęście nie są w naszym klimacie zbyt częste, ponieważ dotyczą przede wszystkim zwierząt żyjących w cieplejszych strefach klimatycznych. Grzybice skórne zaś, szczególnie dermatofitozy, mogą być rzeczywiście problemem w przypadku niejednego zwierzęcia i z uwagi na częste występowanie to właśnie głownie o nich będzie ten artykuł. Co to jest Dermatofitoza? Dermatofitoza to choroba skóry i jej wytworów, a więc włosów, pazurów i naskórka wywoływana przez grzyby posiadające plechę wielokomórkową, czyli dermatofity wykorzystujące keratynę. Termin dermatofit oznacza w prostym tłumaczeniu „roślinę skórną” będący wielokomórkowym złożonym tworem. W zależności od środowiska, w jakim żyją dzielimy je na: dermatofitozy geofilne (bytują i namnażają się w glebie, ziemi, wykorzystując przy tym substancje organiczne i nie stanowią dużego zagrożenia dla ssaków), dermatofitozy zoofilne występujące u zwierząt, które zawsze są chorobotwórcze, dermatofitozy antropofilne bytujące u ludzi. Dermatozy antropofilne i dermatozy zoofilne nie rozmnażają się w otoczeniu zwierząt, ale mogą występować w nim w formie przetrwalników, także na sierści zwierząt. Warto też wspomnieć o grupie zakażeń grzybami jednokomórkowymi, czyli drożdżakami z rodzaju Malassezia, bądź Candida, które choć są czynnikiem sprawczym chorób skóry (malazezioza skóry czy zapalenie przewodu słuchowego zewnętrznego) to do dermatofitoz nie należą. Czynnik etiologiczny dermatofitoz Główną przyczyną dermatofitoz u psów i kotów są następujące gatunki grzybów: Microsporum canis, Microsporum gypseum, Microsporum persicolor, Trichophyton mentagrophytes, Trichophyton verrucosum. Najważniejszym grzybem z tej grupy bezdyskusyjnie pozostaje Microsporum canis będący, jak się szacuje, powodem ponad 90% wszystkich dermatofitoz u kotów i psów. W zdecydowanej większości przypadków występuje on u kotów, które to pozostają naturalnym żywicielem – rezerwuarem tych zakażeń. Często też mamy przypadki zakażenia subklinicznego i długotrwałego nosicielstwa, szczególnie u młodych osobników w wieku do roku lub tych żyjących w dużych skupiskach, takich jak schroniska, a więc narażonych na stres. Zdarzają się również przypadki zarażenia grzybicą u psów na skutek bezpośredniego kontaktu z chorym kotem. Z przypadkami bezobjawowego nosicielstwa najczęściej spotykamy się u kotów długowłosych oraz tych w wieku powyżej drugiego roku życia. Pamiętajmy, że u nosiciela, choć grzyby się namnażają i tym samym uwalniają do środowiska zewnętrznego, objawów klinicznych brak, a więc kot wygląda na normalnego, zdrowego osobnika stanowiąc przy tym zagrożenie dla otaczających go zwierząt i ludzi. Pozostałe gatunki grzybów rzadziej są powodem chorób u zwierząt, ponieważ przypada na nie tylko około 10% przypadków: Microsporum gypseum będąc grzybem geofilnym, bytującym w glebie stanowi zagrożenie głównie dla psów, które kopią nory, dziury lub zagrzebują pokarm. Trichophyton mentagrophytes z kolei to dermatofit zoofilny występujący u dorosłych gryzoni. Trichophyton verrucosum bytuje głównie u bydła i z oczywistych względów dotyczy terenów wiejskich i zwierząt tam żyjących. Zarodniki Microsporum canis przedstawiono poniżej. Zarodniki grzyba microsporum canis | źródło: wikipedia Zarodniki grzyba m. Canis | źródło: wikipedia Jak mój pies/kot może zakazić się grzybicą? Dermatofity, jak już wspominałem, są złożonymi organizmami, które tworzą grzybnie, a dzięki zdolności produkowania keratynazy i enzymów proteolitycznych potrafią wykorzystywać główne białko naskórkowe, jakim jest keratyna. W wyniku fragmentacji strzępek powstają artrospory – zarodniki będące formą zakaźną tych grzybów. Są one niezwykle oporne w środowisku suchym, gdzie przetrwać mogą nawet rok, szybko niszczy je natomiast wysoka temperatura wynosząca około 100° C. Dzięki temu, że mogą długo bytować w bezpośrednim otoczeniu, wiele zwierząt może być przenosicielami zarodników na własnej sierści. W złuszczonym naskórku, którego przecież gołym okiem nie widać, mogą zachować zdolność zakażenia przez wiele miesięcy, podobnie jak w wypadniętych włosach, którymi zawsze przecież skażone są posłania zwierząt, dywany, meble, ściany w mieszkaniach, podłogi czy firany i zasłony. Ważną rolę w rozprzestrzenianiu się zakażenia dermatofitami odgrywają też szczotki, grzebienie, wspólne miski czy pluszaki – zabawki, gryzaki. Zarodniki grzybów obecne w kurzu czy pyle bez większych problemów przedostają się nawet do pomieszczeń i miejsc, gdzie chore zwierzęta nie bytują. Można powiedzieć, że są praktycznie wszędzie. Oczywiście nie sposób zapomnieć o kontakcie bezpośrednim między osobnikami, które poprzez wspólne zabawy, otarcia skóry, ale też walki mogą się wzajemnie zakażać grzybicą. Przenosicielem zarodników mogą być także wszelkie ektopasożyty żyjące na naszych zwierzętach, a więc: pchły, wszy, wszoły, owady latające, jak na przykład muchy. Widzimy więc, że grzyby i ich zarodniki otaczają nas dookoła i dzięki łatwemu rozprzestrzenianiu oraz zdolności długiego przetrwania w środowisku stanowią powszechne zagrożenie. Dlaczego nie każdy osobnik choruje? Otóż mamy trzy możliwości skutków kontaktu zwierzęcia z zarodnikami grzybów. Po pierwsze brak infekcji, a jedynie zanieczyszczenie skóry, kiedy osobnik staje się biernym przenosicielem zarodników sam przy tym nie chorując. W drugim przypadku zwierzę może stać się czynnym przenosicielem zarodników, kiedy to mamy do czynienia z kolonizacją grzybów. Przebiega ona najczęściej bezobjawowo lub w formie łupieżu jako jedynego objawu klinicznego. I wreszcie kolonizacja zarodników może dawać objawy kliniczne – zmiany skórne – mówimy wówczas o chorobie grzybiczej z typowymi objawami, które sam jako właściciel możesz zaobserwować. Od czego więc zależy, z którą z tych trzech sytuacji będziemy mieli do czynienia? Otóż bardzo istotne są czynniki predysponujące do zakażenia oraz stan układu odpornościowego zwierzęcia. Czynniki sprzyjające zakażeniu dermatofitami Czynniki sprzyjające zakażeniu dermatofitami Nie każde zwierzę mające kontakt z zarodnikami grzybów wykazuje objawy kliniczne grzybicy. Istnieje wiele czynników sprzyjających wystąpieniu klinicznej postaci grzybicy, o którym z perspektywy opiekuna zwierzęcia warto wiedzieć. Owady Przede wszystkim, co wydaje się oczywiste, trzeba dbać o swego podopiecznego. Nie pozwólmy, aby miał pchły, wszoły, wszy, oraz aby nie był również kąsany przez meszki czy muchy. Mogą one być one przenosicielami zarodników z jednej strony, z drugiej zaś mogą powodować świąd objawiający się koniecznością drapania, a więc powodować w konsekwencji otarcia naskórka czy mechaniczne mikrourazy skóry. Urazy naskórka to lepsze warunki do wnikania zarodników dermatofitów. Warunki zoohigieniczne Niezwykle istotne pozostają też czynniki środowiskowe prowadzące do obniżenia odporności zwierzęcia, w tym odporności miejscowej skóry. Wszelkim grzybicom wybitnie sprzyja wysoka temperatura i duża wilgotność powietrza. Dbajmy więc o właściwe warunki zoohigieniczne, w jakich żyją nasi podopieczni unikając choćby nadmiernego zagęszczenia, z którym nieodłącznie związany jest stres (szczególnie w przypadku kotów). To właśnie stres i wydzielanie hormonów steroidowych obniża odporność organizmu czyniąc go bardziej podatnym na zarażenie grzybicą. Kąpiele Nie zalecałbym również kąpieli w naturalnych zbiornikach wodnych, stawach, zalewach, rowach czy na rozlewiskach, ponieważ wielokrotnie kończy się to chorobą zapalną skóry, świądem i w konsekwencji wtórnymi chorobami skóry, w tym grzybicą. Rodzaj diety Bardzo ważne jest także odpowiednie zbilansowane żywienie zwierząt, ponieważ niedobory składników odżywczych w karmie, w szczególności białka, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych albo cynku, miedzi, siarki, witamin A i D prowadzą do spadku odporności skóry. Przy sprawnie działającym układzie odpornościowym grzyby naprawdę mają bardzo utrudnione zadanie i nie są w stanie swobodnie się namnażać, a wszelkie choroby powodujące choćby wyniszczenie wybitnie predysponują do ujawnienia się klinicznej grzybicy. Przyjmowane leki Nie bez znaczenia pozostają również stosowane leki (np. hormony sterydowe, cytostatyki), które lecząc jedną chorobę mogą sprzyjać innej. Nie wywołujmy więc sztucznie, jeśli absolutnie tego nie musimy robić, stanu immunosupresji (obniżenia odporności) u naszych zwierząt. Wiek zwierzęcia Istotny jest fakt, że grzybicy sprzyja młody wiek zwierząt, co związane jest z jeszcze niezbyt sprawnie działającym układem immunologicznym, a także starszy wiek psa i kota, co z kolei wynika z naturalnego spadku odporności. Predyspozycje rasowe Grzybica może wystąpić u każdego psa i kota bez względu na płeć czy rasę, ale częściej notujemy ją u: kotów perskich, kotów egzotycznych, kotów ras długowłosych, pekińczyków, psów, które kontaktują się ze zwierzętami dzikimi. Mechanizm powstawania choroby Z zarodników, które przylegają do warstwy rogowej naskórka kiełkuje grzybnia, co powoduje ujawnienie się objawów chorobowych. Rozgałęzione strzępki grzybni wrastają do torebek włosowych, gdzie rozpadają się na zarodniki. Co istotne dermatofity będąc wrażliwe na podwyższoną temperaturę nie penetrują głębszych warstw naskórka. Rosnący więc włos ulega ułamaniu tuż nad swoją pochewką, a cebulka włosowa pozostaje zdrowa. W powierzchownych warstwach skóry może powstać stan zapalny, jednak w dużej mierze zależy to od gatunku grzyba i odporności gospodarza. Jest to o tyle istotne, że tylko ten nawet minimalny stan zapalny może spowodować powstanie odporności komórkowej, która ma znaczenie ochronne. Gdy więc nie ma zapalenia nie powstaje też odporność komórkowa i nie będziemy mieli zdrowienia. Wówczas najprawdopodobniej wystąpi reinfekcja. Grzybica u psa i kota objawy Grzybice często przysparzają dość poważnych trudności diagnostycznych z uwagi na bardzo zróżnicowane objawy kliniczne oraz fakt, że większość chorób skóry przypomina swym wyglądem zmiany grzybicze. Grzybica będzie więc szczególnie dotyczyła osobników młodych, poniżej roku i będzie objawiała się plackowatymi, owalnymi wyłysieniami z łuszczącym się naskórkiem. Zmiany grzybicze będą przypominały pierścień z centralną częścią lekko zaczerwienioną i obwodowo występującymi grudkami, strupami i czerwoną obwódką. Włosy ulegają ułamaniu kilka milimetrów nad powierzchnią naskórka, a skóra może być pokryta szarym nalotem (przypominającym popiół z papierosa) lub otrębiastym łupieżem. Zmiany skórne mogą przypominać, jak się to określa w literaturze fachowej – oszronione ściernisko. Po kilku tygodniach zmiany grzybicze mają tendencje do porastania włosem od środka. Grzybica z reguły nie jest chorobą świądową, nie powoduje konieczności uciążliwego drapania się. Czasem może występować umiarkowany świąd, ale jest to uzależnione od ewentualnego stanu zapalnego, wywoływanego przez grzyba. Co istotne, objawów ogólnych w postaci gorączki, spadku apetytu, chudnięcia nie obserwujemy. Samopoczucie chorego zwierzęcia pozostaje bez zmian, podobnie jak jego aktywność fizyczna manifestująca się chęcią do zabawy. U kotów miany grzybicze lokalizują się głównie: na głowie, w okolicy uszu, na grzbiecie nosa, na kończynach, czasem na bokach ciała, na ogonie, na brzuchu. U psów natomiast rozkład zmian jest bardziej przypadkowy i nie ogranicza się do głowy, może lokalizować się wszędzie. Skóra zaatakowana przez grzyba może wyglądać jakby była posypana mąką. U osobników starszych możemy zaobserwować jedynie lekki łupież lub przerzedzenie sierści. Czasem też dochodzi do nadkażeń bakteryjnych objawiających się w formie sączących wykwitów i strupów, ale przypadki te nie są częste. Grzybica skóry u psa i kota zdjęcia Poniżej przedstawiono przykładowe zdjęcia przedstawiające grzybice u zwierząt. Grzybica u psa Grzybica na głowie kota Grzybica u kota Rozpoznawanie grzybicy Należy pamiętać, że grzybica skóry u zwierząt jest doskonałym naśladowcą innych chorób dermatologicznych i na podstawie samych objawów nie powinno stawiać się rozpoznania i podejmować leczenia. Rozpoznanie zawsze powinno więc opierać się: wywiadzie, badaniu klinicznym, badaniach dodatkowych. Wywiad Diagnostyka i rozpoznawanie dermatofitoz Z wywiadu możemy dowiedzieć się istotnych informacji o możliwości ewentualnego zakażenia. Weterynarz powinien zapytać o pochodzenie zwierzęcia, a więc dowiedzieć się czy ostatnio nie przebywało w schronisku z innymi psami i kotami, czy się nie zgubiło i nie straciliśmy nad nim kontroli, czy może pochodzi z pełni kontrolowanego źródła jakim jest dobra hodowla. Powinniśmy ustalić czy zwierzę uczestniczyło w zawodach, pokazach, czy było transportowane w klatce, czy miało bezpośredni kontakt z innymi osobnikami. Jest to o tyle istotne, że pozwala nam stwierdzić możliwość bezpośredniego zakażenia. Należy ustalić, czy nie wystąpiły potencjalne czynniki wywołujące stres, takie jak krycie, czy cieczka, które mogą obniżać odporność ogólną organizmu i ułatwiać zakażenie. Nie możemy także pominąć historii leczenia pacjenta, ponieważ zarówno stosowane leki, jak i przebyte choroby mogą wpływać na status immunologiczny organizmu. Badanie kliniczne Dopiero później przechodzimy do badania klinicznego polegającego na dokładnych oględzinach skóry, ocenie włosów oraz opisie istniejących zmian chorobowych z ich lokalizacją. Badania dodatkowe Badania dodatkowe w przypadku grzybic stanowią ostateczne potwierdzenie podejrzenia choroby, są swego rodzaju „postawieniem kropki nad i”. Badanie w świetle ultrafioletowym emitowanym przez lampę Wooda jest prostym, bezbolesnym badaniem. Zawsze powinno być wykonane w pierwszej kolejności. Zielonkawa fluorescencja zmienionych obszarów skóry może świadczyć o zakażeniu M. canis. Wynik ujemny, a wiec brak tego świecenia nie wyklucza grzybicy, gdyż inne gatunki grzybów nie będą wykazywały takiego świecenia. Możliwe są również nieswoiste wyniki spowodowane przez maści z tetracyklinami, talk czy kurz, dlatego też w dalszej kolejności powinniśmy wykonać badanie mikroskopowe. Pobrane włosy i fragmenty zeskrobin skóry oglądamy pod mikroskopem szukając zarodników grzybów i oceniając potencjalne zmiany chorobowe. Badanie mykologiczne Tutaj jednak pojawia się problem, ponieważ obecność zarodników może świadczyć o zanieczyszczeniu skóry, a nie o samej chorobie. Jak wygląda grzybica u psa możesz zobaczyć na poniższym wideo Generalised ringworm in a dog UVL 1/2 Dobrze jest więc przeprowadzić hodowlę na podłożach mikologicznych, która stanowi ciągle złoty standard w diagnostyce dermatofitom. Pobrany ze zmian materiał posiewany jest na specjalne podłoże Sabouraud, a następnie inkubowany przez okres 30 dni i oceniany. W warunkach lecznicy bardzo przydatny okazuje się podłoże DTM (Dermatophyte Test Medium), który w sytuacji zakażenia grzybami zmienia barwę z pomarańczowej na czerwoną. M. Canis hodowla po 7 dniach | źródło: wikipedia Leczenie grzybicy u psa i kota Leczenie przeciwgrzybiczne może być miejscowe lub ogólne, a decyzja od tego jaką formę zastosujemy zależy od charakteru zmian chorobowych. Najczęściej musimy zastosować leczenie skojarzone łączące leczenie zewnętrzne z leczeniem ogólnym, bowiem samo podawanie preparatów przeciwgrzybicznych na skórę bardzo często okazuje się nieskuteczne. Leczenia miejscowego można spróbować w sytuacji niewielkich, pojedynczych zmian miejscowych u zwierząt krótkowłosych, trzymanych pojedynczo. Leczenie miejscowe powinno być poprzedzone ostrzyżeniem zmienionych miejsc i okolic. Zabieg taki ujawni dokładny zasięg zmian, usunie zakażone włosy i poprawi penetrację stosowanych leków. Pamiętajmy, że powinniśmy wygolić znaczną powierzchnię wokół zmian, gdyż dermatofity, niewidoczne gołym okiem, mogą znajdować się nawet do kilku centymetrów od obwodu zmiany. Ostrzyżone włosy bezwzględnie musimy usunąć, najlepiej spalić. Zwierzęta z dużymi, rozległymi, rozsianymi zmianami powinny być ogolone w całości. Nie bójmy się – włosy u naszego pupila odrosną. Sierść wokół zmian grzybiczych należy usunąć Leki przeciwgrzybiczne Dopiero na tak przygotowaną skórę stosujemy kąpiele z lekami przeciwgrzybicznymi lub maści zawierające: klotrimazol, mikonazol, terbinafinę, enilkonazol. Kąpiel leki przeciwgrzybiczne Leczenie grzybicy jest procesem długotrwałym i czasem wymaga nawet wielomiesięcznego stosowania leków, o czym weterynarz Cię uprzedzi. Doustne leki przeciwgrzybiczne obecnie stosowane to przede wszystkim: itrakonazol (Orungal), terbinafina (Lamisil). Stosujemy je aż do uzyskania efektu terapeutycznego, a więc do czasu uzyskania dwóch ujemnych wyników badania mikologicznego. Dawniej powszechnie ordynowane gryzeofulwinę oraz w mniejszym stopniu ketokonazol, ale z uwagi na dużą toksyczność i efekty uboczne, leki te nie są zalecane i na szczęście coraz rzadziej stosowane. Oczyszczanie środowiska życia Zapobieganie grzybicy Bardzo ważne w leczeniu i profilaktyce grzybic u zwierząt pozostają wszelkie zabiegi polegające na dekontaminacji (oczyszczeniu) środowiska życia chorych osobników. Polegają one na odkurzaniu podłóg, ścian a następnie ich dezynfekcji. Oczyszczeniu powinny też podlegać wszelkie przedmioty, legowiska, z którymi miały kontakt chore zwierzęta. Zabiegi te mają na celu znaczne ograniczenie ilości zarodników grzybów w otoczeniu. Pamiętaj także, że zdrowe osobniki mające kontakt z chorymi, również powinny być leczone choć tutaj możemy zastosować niższe dawki leków. Szczepionka przeciw grzybicy Warto także wspomnieć o szczepieniach, ponieważ na rynku obecne są preparaty do uodparniania zwierząt, ale sprawdzają się one u bydła i zwierząt futerkowych. Brak natomiast dowodów naukowych, że działają one także u kotów i psów – stąd szczepienia te nie są zalecane, ponieważ mogą przynieść więcej szkód niż korzyści. Grzybica od kota i psa u ludzi Grzybica od kota u ludzi Istnienie zakażenia grzybiczego u zwierząt bez wątpienia nie wolno zbagatelizować, gdyż stanowi ono zagrożenie dla człowieka -- szczególnie dla dzieci. Są one zoonozami. Grzyb Microsporum canis powoduje grzybicę skóry gładkiej, ale też owłosionej skóry głowy. Zakażenie u ludzi, w przeciwieństwie do zwierząt charakteryzują się nasilonym charakterem, często z dużą ilością ropnej wydzieliny i mogą prowadzić do trwałych wyłysień. Z własnej praktyki pamiętam panią, która mając zmiany na dłoniach chodziła do dermatologa i nie mogła uwierzyć, że może chorować na grzybicę skoro żadnych uchwytnych zmian u jej długowłosego kota (z wyjątkiem łupieżu) nie było. Przykład zmian grzybiczych u człowieka, spowodowanych przez dermatofity zamieszczono poniżej. Grzybica od kota u człowieka Podsumowanie Grzybice skórne choć występują powszechnie i są doskonale zbadane ciągle stwarzają ogromne trudności w diagnozowaniu i leczeniu, co może wynikać z bardzo różnego obrazu klinicznego, a także z konieczności stosowania długotrwałej terapii. Wszelkie choroby dotyczące skóry, zauważone przez właściciela, powinny być powodem niezwłocznego zgłoszenia się z psem czy kotem do gabinetu weterynaryjnego. Warto bacznie oglądać swoich podopiecznych czworonogów, gdyż niektóre ze schorzeń skórnych mogą stanowić poważne zagrożenie dla wszystkich dotykających ich, a w szczególności dzieci. Pamiętajmy, że o skuteczności leczenia w tym właśnie przypadku decyduje bardzo ścisła współpraca lekarza weterynarii i właściciela zwierzęcia, bez którego pełnego zaangażowania w leczenie nie może być mowy o sukcesie. Grzybicą naprawdę nie jest się trudno zakazić szczególnie od pupila, który może nie wykazywać pełnych objawów klinicznych. Późniejsze leczenie może być naprawdę długie i uciążliwe, dlatego nie bagatelizujmy nawet drobnych zmian dermatologicznych, ponieważ im szybciej zdiagnozujemy grzybicę u kota, czy psa, tym szybciej ją wyleczymy. Najlepiej zaś stosując zasady profilaktyki w ogóle na grzybice nie chorować, czego Tobie i sobie życzę. Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu wiesz już jak rozpoznać grzybicę u swojego futrzaka i dlaczego ta choroba może być niebezpieczna. Masz pytania związane z leczeniem, lub profilaktyką grzybicy? A może Twój pies, czy kot właśnie przechodzą grzybicę? Zadaj je teraz w komentarzu pod artykułem, odpowiem najszybciej jak to możliwe. Koty, tak samo, jak ludzie, cierpią na różne skórne przypadłości. Ale łupież u kota? Tak, ten problem dotyczy także mruczków. Choć przyczyny jego pojawienia się mogą być bardzo prozaiczne, to nigdy nie należy go ignorować, bo czasem może być oznaką poważnych schorzeń. Koci łupież może też nasilać reakcje alergiczne u człowieka, dlatego dobrze wiedzieć jak mu zapobiegać i radzić sobie, gdy już się pojawi. Dowiedz się, jakie są przyczyny kociego łupieżu i sposoby jego leczenia oraz kiedy należy zwrócić się o pomoc do specjalisty. Łupież u kota – możliwe przyczyny Łupież to nic innego jak złuszczanie się naskórka. To całkowicie naturalny proces regeneracji skóry. Martwić się powinniśmy dopiero wtedy, gdy skala łuszczenia staje się zbyt intensywna. Można wyróżnić kilka najbardziej prawdopodobnych przyczyn występowania łupieżu u kotów. ZIMA Łupież u kota przybiera na sile podczas okresu grzewczego. Ciepłe kaloryfery zmniejszają wilgotność powietrza, a to z kolei ma wpływ na stan skóry. Również naszej. Rozwiązaniem może być przeciwdziałanie suchemu powietrzu, a więc na przykład zakup nawilżacza, lub po prostu umieszczenie mokrego ręcznika na kaloryferze. SŁOŃCE Wpływ na jakość kociej skóry ma także zbytnie nasłonecznienie. Kot, który zażywa zbyt wielu „kąpieli słonecznych” także naraża się na „wysuszenie”. W sklepach zoologicznych znajdziemy wiele specjalistycznych preparatów (szampony, odżywki, spraye), które nawilżają kocie futerka i pomagają utrzymać kota w zdrowiu przy upałach. Kremy z filtrem są za to obowiązkowe dla kotów pozbawionych sierści. NIEODPOWIEDNIE KOSMETYKI Nie powinniśmy w kociej pielęgnacji używać kosmetyków złej jakości ani takich, które nie są przeznaczone specjalnie dla nich, tylko na przykład dla człowieka albo psa. To zwiększa ryzyko przesuszania się skóry naszego pupila, ponieważ źle dobrane preparaty wpływają niekorzystnie na jej pH. ODWODNIENIE Odwodnienie powoduje wysuszenie skóry. Może być spowodowane szeregiem dolegliwości, na przykład biegunką lub wymiotami – te z kolei mogą mieć swoje źródło w poważniejszych schorzeniach. Oprócz zapewnienia kotu miski z czystą wodą, by stale mógł się nawadniać, powinniśmy zidentyfikować źródło wymiotów oraz biegunki, jak najszybciej konsultując się z weterynarzem. ALERGIA Łupież u kota czasem pojawia się wskutek alergii na niektóre środki czystości, których używamy w domu. Może się też okazać, że kot źle reaguje na odświeżacze powietrza, zapachowe żwirki do kuwety czy proszek, którego używamy do prania naszych ubrań. Jeśli podejrzewasz, że kot drapie się i nadmiernie wylizuje po kontakcie z którymś z tych specyfików, nie zwlekaj i wyrzuć produkt do kosza. A może to wina diety? ZŁA DIETA Czasami okazuje się, że nasz kot jest uczulony na któryś ze składników karmy. Alergie pokarmowe często powoduje np. mięso z kurczaka. Koty miewają też trudność z tolerancją białka zbożowego. Sprawdź skład karmy, którą podajesz swojemu kotu. Obecnie nie ma problemu z tym, aby znaleźć na rynku pokarmy bez dodatku najczęściej uczulających składników. To, czym karmimy naszego kota, ma ogromny wpływ na jego stan zdrowia. Łupież może być spowodowany nieodpowiednio dobraną dietą. Należy upewnić się, czy kot otrzymuje w pożywieniu właściwą ilość kwasów omega 3. To one są odpowiedzialne za dobry stan skóry i sierści. Można go uzupełniać, podając kotom olej z łososia. Warto poruszyć tę kwestię z weterynarzem, który być może zaleci naszemu pupilowi jakąś suplementację. OTYŁOŚĆ Gdy nasz kociak ma problemy z nadwagą, codzienna toaleta może sprawiać mu odrobinę więcej trudności. Koty bardzo dbają o swoje futerko – to w końcu ich skarb! Jednak gdy mają za duży brzuszek, siłą rzeczy nie są w stanie wszędzie dosięgnąć. Łupież u kota najczęściej kumuluje się wzdłuż grzbietu i u nasady ogona. To miejsca trudno dostępne dla „puszystych” osobników. W przypadku otyłości konieczne będzie wprowadzenie diety, która umożliwi kotu powrót do odpowiedniej wagi. Do tego czasu powinniśmy pomagać mu w codziennej toalecie sierści, wyczesując ją. PASOŻYTY Pchły, wszy, wszoły, roztocza, nużeńce, świerzbowce, pasożytnicze grzyby – te wszystkie pasożyty także mogą powodować łupież u kota, ponieważ niszczą koci naskórek. Pogorszenie się stanu skóry potęguje drapanie się. Przed tymi trzema pierwszymi insektami łatwo możemy zabezpieczyć mruczka poprzez stosowanie specjalnych preparatów przeciw pasożytniczych oraz dzięki dbaniu o higienę kociego otoczenia. W przypadku reszty „szemranego towarzystwa” niezbędne będą leki, które przepisze lekarz weterynarii. STRES Kot reaguje stresem na wszelkie zmiany. Nawet te drobne, jak na przykład przemeblowanie. Jego układ nerwowy jest bardzo delikatny. Jeśli przyczynę łupieżu ulokujemy w kocim stresie, leczenie wymagać będzie przede wszystkim usunięcia stresogennego czynnika. Jeśli to niemożliwe, pomocne będą kocie feromony lub tryptofan. Przy nasilonych problemach niezbędna może okazać się konsultacja z kocim behawiorystą. Profilaktyka Zamiast leczyć, lepiej zapobiegać. Pomagajmy naszemu pupilowi w pielęgnacji futerka na co dzień. Czesanie może stać się jego ulubioną pieszczotą! Czynność ta usuwa martwy naskórek oraz pobudza naczynia krwionośne, co ma bezpośredni wpływ na stan skóry. Pielęgnując sierść zwierzęcia, nie tylko zapobiegamy łupieżowi – zmniejszamy również ryzyko wystąpienia innych, poważniejszych dolegliwości skórnych. Czego nie robić, gdy pojawi się łupież u kota Leczenie kota na własną rękę jest ryzykowne, przede wszystkim dlatego, że może nie uwzględniać prawdziwych przyczyn pojawienia się problemu. Nie należy zatem unikać porad specjalisty ani przeprowadzenia regularnych kontroli stanu zdrowia naszego pupila. W przypadku kociego łupieżu zdecydowanie nie powinniśmy stosować preparatów, kosmetyków, leków oraz suplementów przeznaczonych dla człowieka lub dla innych zwierząt! Te mogą bowiem zaszkodzić mruczkowi. Czasami czynniki powodujące łupież u kota są prozaiczne. Wystarczy częściej szczotkować jego sierść lub zadbać o odpowiedni poziom nawilżenia powietrza w naszym domu. Z drugiej strony bywa, że powody są poważniejsze. Jak widać łupież u kota może mieć bardzo wiele przyczyn, które może być trudno trafnie zdiagnozować. Dlatego nie warto zgadywać na własną rękę – lepiej zasięgnąć porady specjalisty, który pomoże wykluczyć ewentualne przyczyny zdrowotne. Gdy zauważysz u swojego kota łupież – zabierz go do weterynarza. Nawet jeśli okaże się, że nic mu nie dolega, to drobny „przegląd” nie zaszkodzi, a ty unikniesz w ten sposób przeoczenia czegoś istotnego. Pamiętaj, że większość kocich schorzeń dość trudno rozpoznać w ich początkowej fazie. A im wcześniej uda postawić poprawną diagnozę, tym większe szanse na przywrócenie naszego ulubieńca do pełni zdrowia!Podziel się tym artykułem:Nikoletta ParchimowiczMiłośniczka kotów, catsitterka, behawiorystka. Piszę o kotach od wielu lat. O ich naturze uczę się natomiast, odkąd pamiętam. Czuję z kotowatymi niesamowitą więź i porozumienie. 309 obrazki Trąd są dostępne na licencji bez tantiem Najlepsze dopasowanieŚwieżePopularneRumień wielopostaciowy rumieniowy rumieniowaty docelowych zmian skórnychRęce trądu na białym tleZbliżenie, asian kobieta ręce starej kobiety cierpiące na trąd amputowano ręce starej kobiety cierpiące na trąd, amputacji hanJezus leczy człowiek z trąduZbliżenie stopy stary cierpiący na trądChoroba Hansena, bliskie dłonie starca cierpiącego na trąd, amputowane dłoniePortret mężczyzny trędowatychLekarz trzyma karty z nazwą diagnozy - trądZbliżenie ręce starej kobiety cierpiące na trąd, amputacji hanObraz koncepcyjny błota pęknięty twarzLeczenie trąduObraz koncepcyjny człowiek rozpadaZbliżenie dłoni stare kobiety Azjatki chorych na trąd, amputacji rękiTrąd diagnozy. Pojęcie koncepcja tłoIlustracja zarażonego człowiekaDziewczyna z trądu na twarzyCzłowiek trędowatychPrawą stopę trądVillaga, Włochy - 30 grudnia 2017: Trędowatych ubrany w łachmany podczas ponownego uchwalenia historycznej w jaskiniach Villaga, cierpiąca na chorobę zakaźną, chora osoba w cierpiąca na objawy nieuleczalnej choroby w wirusówOparzenia słoneczne na skórę pleców. Łuszczenie się skóry, złuszcza się. Niebezpieczne chory trąd skóry na wyspę Spinalonga z spokojne morze. Tutaj były izolowane trędowatych, ludzi z Hansen desease, zatokę Elounda, Kreta, Włochy - 30 grudnia 2017: Trędowatych ubrany w łachmany podczas ponownego uchwalenia historycznej w jaskiniach Villaga, na brudne bezpańskich psów zachorować skóry zapalenie skórnie zakontraktowanych przeprosin z problemami wypadanie włosów i parch skóry grzybicze patogenów dermatologii Dirty, kleszcze, pchła. Koncepcja problemów zdrowotnych zwierząt weterynarii w klinice wyciera mopsa wacikiem. Pielęgnacja i higiena fałd i nosa u psów o płaskiej choroby skóry u kotów domowych. Rana kota po zapaleniu skóry. Choroby skóry u kotów. Kocie pryszcze. Nietypowe zapalenie skóry u kotów domowych. PłódStary tekstura drewna drzwiOparzenia słoneczne na skórze ramion. Łuszczenie się skóry, złuszcza się. Niebezpieczne opaleniznaAlergiczne choroby skóry u kotów domowych. Rana kota po zapaleniu skóry. Choroby skóry u kotów. Kocie pryszcze. Nietypowe zapalenie skóry u kotów domowych. PłódOparzenia słoneczne na skórę pleców. Łuszczenie się skóry, złuszcza się. Niebezpieczne opaleniznaOparzenia słoneczne na skórę pleców. Łuszczenie się skóry, złuszcza się. Niebezpieczne pies z skóryKot europejski z świerzbem kocim, znany również jako świerzb kotówZbliżenie nogi pies ma problem ze skórą trądu na ich ciele i leżące na betonowej psa z czerwonymi ranami zapalnymi na twarzy. Alergia psów, zapalenie skóry, zakażenie grzybicze na skórze psa, baner z przestrzenią do kopiowaniaZapalenie skóry i leczyć fioletowy pigułka dla kota z chorej Gwinei lub Pierścień robak na skórze skóry i leczyć fioletowy pigułka dla kota z chorej Gwinei lub Pierścień robak na skórze azjatycki pies, choroby zwierząt trąd skóry problem, Bezdomny chory pies ulicy, Wścieklizna ryzyko zakażenia opuszczonego psa mieszanej rasy w TajlandiiObraz bezpańskiego snu psa na Spinalonga na Krecie w GrecjiLekarz weterynarii w rękawiczkach medycznych bada rany głowy psa. Pies z czerwonymi ranami zapalnymi na twarzy. Alergia psów, zapalenie skóry, zakażenie grzybicze na skórze twarzy psaPortret psa z czerwonymi ranami zapalnymi na twarzy. Alergia psów, zapalenie skóry, zakażenie grzybicze na skórze twarzy psaŻółty kot z futra wypadają na jej szyiAngkor thom świątynia siem żąćLekarz weterynarii w rękawiczkach medycznych bada rany głowy psa. Pies z czerwonymi ranami zapalnymi na twarzy. Alergia psów, zapalenie skóry, zakażenie grzybicze na skórze twarzy psaBakterie Mycobacterium tuberculosis, czynnik sprawczy gruźlicy, ilustracja 3D, mogą być stosowane dla M. leprae, M. avium complex i innych mykobakteriiTrąd azjatycki pies, choroby zwierząt trąd skóry problem, Bezdomny chory pies ulicy, Wścieklizna ryzyko zakażenia opuszczonego psa mieszanej rasy w TajlandiiKościół w Sanatorio de Abona Abades Teneryfa Aerial Drone ViewAlergiczne choroby skóry u kotów domowych. Rana kota po zapaleniu skóry. Choroby skóry u kotów. Kocie pryszcze. Nietypowe zapalenie skóry u kotów domowych. Alergie u kotówAfronom trzyma w ręku liść pomidora, który zachorował na Phytophthora Infestans. Pomidory zachorowały od późnej zarazy. Koncepcja rolnictwa, rolnictwo w choroby skóry u kotów domowych. Rana kota po zapaleniu skóry. Choroby skóry u kotów. Kocie pryszcze. Nietypowe zapalenie skóry u kotów domowych. Alergie u kotówAlergiczne choroby skóry u kotów domowych. Rana kota po zapaleniu skóry. Choroby skóry u kotów. Kocie pryszcze. Nietypowe zapalenie skóry u kotów domowych. Alergie u kotówBakterie Mycobacterium tuberculosis, czynnik sprawczy gruźlicy, ilustracja 3D, mogą być stosowane dla M. leprae, M. avium complex i innych mykobakteriiKancelaria Gwiazdy Morskiego Kościoła Katolickiego, Kalapana, Hawaje, NasPacjentka cierpiąca na chorobę zakaźną, chora osoba w cierpiąca na objawy w izolacji, sama w opuszczonym, niezamieszkałym choroba zakaźnaPacjent cierpiący na chorobę zakaźną, chory człowiek z objawami choroby śmiertelna układu układ koszmarChorą kobietę trzymającą zakrwawioną z zakaźna osoby ze śmiertelną chorobą układu układ ciężkiego uszkodzenia gorączkaPrzestraszona chora kobieta nosząca maskę na chorobę pacjent cierpiący na objawy i strach przed w skażonym cierpiąca na chorobę zakaźną, chora osoba w cierpiąca na objawy w izolacji, sama w opuszczonym, niezamieszkałym choroba zakaźnaMały brązowy jamnik z drucianymi włosami z zniszczoną zabawkąChoroba na brudne bezpańskich psów zachorować skóry zapalenie skórnie zakontraktowanych przeprosin z problemami wypadanie włosów i parch skóry grzybicze patogenów dermatologii Dirty, kleszcze, pchła. Koncepcja problemów zdrowotnych zwierząt Saint Marianne obraz w Star of the Sea Kościół katolicki,Gwiazda Morskiego Kościoła Katolickiego w ogrodzie, Kalapana, Hawaje,Ojciec Damien obraz w Star of the Sea Kościół katolicki, KalapBabchi suszy całe nasiona w liniach odizolowanych na białym tle. Koncepcja bakuchiolu. Wzór wyspa w zatoce Elounda na Krecie w GrecjiZbliżenie dłoni staruszek chorych na trąd, amputacji ręki,Smutny, białym i brązowym bezpańskich psów stojący na drodze patrząc wsteczBenghal dayflower, spiderwort tropikalnych, wędrówki Żyd korzyści sprawi, że apetyt, użyć jako środek przeczyszczający, pomóc w rozwiązaniu trąd. Łagodzi podrażnienia skóryKreta Grecja twierdza spinalongaStary tekstura drewna drzwiStary tekstura drewna drzwiPanoramiczny widok na zatokę Elounda z Wyspa Spinalonga. Widok z góry przez jaskinię, Kreta, Spinalonga - greckie wyspy trędowatychStare ruiny w spinalonga wyspy, Kreta, GrecjaOpuszczonej wiosce na wyspie Spinalonga, Kreta, GrecjaTwierdzy wyspa spinalongaOjciec Damien kościoła na HawajachSmutny pies z łysienie, włosyPosąg ojciec Damien w katedrze MechelenStarożytne ruiny ufortyfikowanych trędowaty kolonii - wyspa Spinalonga (Kalydon), GrecjaOwoce tropikalne, ilustracja tapeta ręcznie rysowane szkicu Hydnocarpus Anthelminthicus owoce na białym Fort spinalongaWidok spinalongaZbliżenie dłoni stare kobiety Azjatki chorych na trąd, amputacji rękiKreta Grecja twierdza spinalongaBezpański pies spojrzenie w przyszłośćWidok fortu spinalongaTalidomid cząsteczki na białyStarożytne ruiny ufortyfikowanych trędowaty kolonii - wyspa Spinalonga (Kalydon), GrecjaStarożytne ruiny ufortyfikowanych trędowaty kolonii - wyspa Spinalonga (Kalydon), GrecjaMakro pies skóry futra i skóryTalidomid cząsteczki na czarnyŚwiatowy dzień trędowatychRuiny starożytnej greckiej wyspie SpinalongaTalidomid cząsteczki na biały

grzybica u kota zdjecia